Co z tym stresem?

Optymalny jego poziom jest niezbędny dla efektywnego funkcjonowania człowieka. Zbyt niski powoduje spadek motywacji, apatię i znudzenie. Zbyt wysoki - napięcie, trudności z koncentracją, lęk i zamęt w głowie, fizyczne zmęczenie, zwolnienie refleksu.

Bohater niniejszego postu - stres. Błagam nie lekceważmy jego!

Szczególnie teraz, gdy budzimy się wraz z nadejściem kwitnącej pory roku. Bo to właśnie wiosną chęci do życia rosną! Podejmujemy się wielu nowych wyzwań, dzięki którym realizujemy się i rozwijamy, ale...

- czy zawsze musi być jakieś „ale”? :)

Niestety w każde działania wpisane są również sytuacje stresujące. Co nie znaczy, że mamy sie rozsiąść w fotelu. Nie! Działajmy! Żyjmy aktywnie i tak jak lubimy. Przygotujmy się jednak na sytuacje, w których sobie nie poradzimy. Kumulacja stresu powoduje niewyobrażalne szkody, dlatego nie powinno się do niej dopuszczać. Nie będę odkrywcza, jak stwierdzę,  że najlepszym i najskuteczniejszym sposobem radzenia sobie ze stresem jest profilaktyka. Dlatego zachęcam, odłóżmy pigułki cud i zadbajmy o siebie.

Co to takiego? Mała powtórka z biologii - warto wiedzieć z czym mamy do czynienia.

Nagły i bardzo intensywny stres ma wiele wspólnego ze strachem. Sprawia, że budzi się pierwotny instynkt przeżycia, wywołujący specyficzną reakcję fizyczną i chemiczną. Związane są one ze znacznie zwiększoną produkcją adrenaliny.

Adrenalina jest wydzielana bezpośrednio do krwiobiegu, dzięki czemu skutki jej działania są natychmiastowe. Przygotowuje organizm do ucieczki bądź do walki – stawienia czoła wyzwaniu. Zwiększony przypływ adrenaliny do krwi pojawia się w reakcji na strach, stres fizyczny bądź emocjonalny. Adrenalina zwiększa tempo i siłę pracy serca oraz podnosi ciśnienie krwi. Przyspiesza także przemianę glikogenu w glukozę, dostarczając w ten sposób dodatkową energię do mięśni. Oddech także ulega przyspieszeniu, ponieważ płuca usiłują zaczerpnąć większą dawkę tlenu. Temperatura organizmu podnosi się i jednocześnie proces trawienia zostaje zatrzymany.

Wydzielanie adrenaliny może być pożyteczną i pozytywną reakcją na sytuacje niebezpieczne i wzbudzające strach. Jest siłą umożliwiającą ludziom skuteczne działanie w chwili kryzysu, mobilizowanie maksymalnych sił i potencjału w celu odwrócenia grożącej katastrofy. Niestety, w wielu okolicznościach reakcja stresowa może wywołać także skutki uboczne.

Zbyt intensywny i długotrwały stan stresu może mieć poważne działanie destrukcyjne. Może uszkadzać układ immunologiczny, sprawiając, że osoba żyjąca w stresie będzie bardziej podatna na choroby. Utrata energii w wyniku nieustannego stresu sprawia, że organizm staje się niezdolny do codziennej regeneracji.

W konsekwencji bywa groźnie.

Przyspieszony puls i podniesione ciśnienie krwi spowodowane przedłużającym się stresem mogą wywołać stwardnienie naczyń krwionośnych, co z kolei bywa przyczyną chorób serca, jak dusznica bolesna, udar czy zawał serca. Większa ilość kwasu w żołądku, zwłaszcza przy zwolnionym trawieniu, może wywołać podrażnienie błony śluzowej żołądka, w wyniku czego pojawiają się wrzody żołądka lub dwunastnicy. Stres możemy obwiniać także za wiele chorób skóry. Poza tym wielu lekarzy podziela pogląd, że bóle mięśniowe występujące przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, są spowodowane faktem, że organizm nie może poradzić sobie z normalnym zwalczaniem infekcji wirusowej. Stres może obniżać reakcję układu immunologicznego na taką infekcję, zatem przedłużające się sytuacje stresowe prowadzą do poważnego zmęczenia mięśni i umysłu, które mogą spowodować między innymi zapalenie opon mózgowych. Znane są wyniki badań amerykańskich naukowców, którzy łączą stres z występowaniem niektórych nowotworów. Wydaje się, że rak sutka występuje częściej u tych kobiet, które stale znajdują się pod wpływem silnego stresu. Jest całkiem możliwe, że silny stres uszkadza układ immunologiczny tak, że nie przeciwdziała on powstawaniu i rozmnażaniu się komórek rakowych.

Ponadto ostra depresja, będąca częstą reakcją na długotrwały stres, może doprowadzić do uzależnienia od alkoholu lub narkotyków.

Reakcje na stres

Ludzie reagują na stres w rozmaity sposób, np. jeden człowiek zaciśnie zęby, innemu zaczną drżeć dłonie albo zarumienią się policzki. Takie mechanizmy obronne były skutecznymi środkami zwalczającymi lęk ludzi pierwotnych, ale u współczesnego mężczyzny i kobiety opisane reakcje wywołują zażenowanie i często wzmagają jeszcze poziom stresu.

Niejednokrotnie zdarza się, że objawy stresu są jednocześnie sygnałami ostrzegawczymi. Mogą przybrać formę łagodniejszych dolegliwości fizycznych, jak tiki mięśniowe lub powtarzające się bóle głowy, niestrawność czy nieregularna praca jelit. Nadmiar kawy stosowanej jako środek pobudzający, za duża dawka papierosów czy alkoholu to również popularne sposoby przetrwania stresujących okresów w życiu. Ostry stres nogą sygnalizować też inne, bardziej dramatyczne objawy, jak utrata apetytu, bezsenność, złość, wrogość i kłopoty z koncentracją.

Jak radzić sobie z trudnymi sytuacjami?

• Utrzymuj kontakt z naturą - pachnący świeżością las i śpiew ptaków może dostarczyć energii, której nie mają w sobie betonowe osiedla.
• Miej czas właśnie dla siebie - zrób sobie przyjemność - tak jak lubisz. Wyłącz telefon, usiądź wygodnie  z książką w fotelu lub idź na spacer.
• Porozmawiaj z kimś kto naprawdę ma ochotę cię wysłuchać - nie udawaj kogoś kto nie może się mylić ani okazywać słabości. Pozwól sobie pomóc.
• Stosuj techniki relaksacyjne - może to być joga, medytacja czy proste kontrolowanie oddechu. Sprawią, że poczujesz się wyciszony i spokojny (ćwicz systematycznie).
• Uprawiaj sport - ćwiczenia fizyczne są niewątpliwie lepszym sposobem na okiełznanie stresu niż zamartwianie się,
• Zdrowo się odżywiaj - pamiętaj, że istnieje związek między fizyczną i psychiczną stroną człowieka. Unikaj używek. Przecież tylko w "zdrowym ciele - zdrowy duch".
• Rozwijaj w sobie poczucie humoru - stare przysłowie mówi, że śmiech to zdrowie. Jest w tym dużo racji.
• Naucz się lepiej gospodarować czasem - sporządzaj plan dnia, a nawet tygodnia, spis rzeczy, które masz do załatwienia bardzo pilnie i takich, które mogą jeszcze zaczekać. Zorganizuj dobrze miejsce pracy.
• Stawiaj sobie realistyczne cele - ustal co chcesz osiągnąć i w jakim czasie. Sporządź plan działań, ale nie bądź dla siebie zbyt wymagający.
• Nie staraj się być perfekcjonistą - każdy popełnia błędy. Nie musisz wszystkiego robić bezbłędnie. Bądź dla siebie tolerancyjny.
• Nie troszcz się o rzeczy, na które nie masz wpływu - pozwól by życie toczyło się samo, a ty koncentruj się tylko na tym, na co masz wpływ.

Starajmy się rozpoznawać na bieżąco stan, kiedy jesteśmy zestresowani - to już pół sukcesu. Potem zatroszczmy się o siebie, swój umysł, duszę i ciało. W pełni zdrowia i równowagi będziemy bardziej efektywni.

W tym całym współczesnym pędzie nie zapominajmy o sobie.

Do dzieła.

Izabela